Học lớp 12 Tâm phải xin cô cho ngồi bàn đầu để còn thấy được chữ
500 đồng. Không lo sao được!”. Trên đồi cát, hai chị em Nguyễn Thị Định và Nguyễn Thị Hà liêu xiêu với gánh cây rèng líu tíu về nhà.
Một chiếc xe máy bất ngờ đâm phải em, Tâm bị hỏng luôn mắt trái. Sáng từ 5g Tâm đã thức dậy rán bánh tiêu cho bà đi bán xong mới đến lớp. 034 học bổng “Tiếp sức đến trường” tỉnh Quảng Trị Từ hai suất học bổng trước hết năm 2003, sau chín năm chương trình “Tiếp sức đến trường” đã trao 829 suất học bổng cho tân sinh viên tỉnh Quảng Trị.
Ngày đi thi ĐH ai cũng lo cho Tâm. Hai năm lăn lộn ở đất Sài Gòn làm thuê nhân, đầu năm 2013 Định lại nhớ chữ nghĩa, nhớ trường lớp. T. ”Chỉ còn khoảng nửa tháng nữa là nhập trường, nên phải tranh thủ đi bứt rèng về làm chổi bán. Những ngày này khi sắp nhập trường Tâm lại càng phải làm nhiều bánh hơn, vừa đủ bán mùa Vu lan, vừa kiếm thêm được ít tiền trang trải việc học hành sắp đến.
Định kể vừa tốt nghiệp cấp III em không đi thi ĐH ngay. "Con trai đầu tui năm ni vô năm cuối hệ CĐ ĐH Nông lâm Huế. Ngay cả anh trai đầu của Định là Nguyễn Tài Nhân cũng không được đi thi ĐH ngay mà phải sang Lào làm mướn hơn hai năm. Nguyễn Thị Định bứt rèng về làm chổi bán - Ảnh: Quốc Nam Mai Thị Tâm bán bánh cùng bà ngoại ở chợ Ngô Đồng (Cam Lộ) - Ảnh: Quốc Nam Đi về những vùng quê nghèo Quảng Trị, chúng tôi không khỏi xót lòng vì bắt gặp rất nhiều tân sinh viên như thế.
Vừa về, hai chị em Định vội cởi tấm áo choàng lao động bên ngoài rồi lao vô cùng bó chổi với ba má. Ông bà ngoại Tâm đã ngoài 70 tuổi. Ngày các bạn lên tàu đi thi, cũng là ngày em xách balô vào Sài Gòn làm mướn.
Tiền ăn học của mấy chị em ở đó” - Định, cô chị, san sớt. Trưa về Tâm lại lao vào nhồi bột, nấu nhân, làm một mẻ bánh ít rồi mang ra chợ cùng bán với bà ngoại.
Gio Mai (Gio Linh, Quảng Trị) mùa này gió Lào thổi vần vật. Tháng gần đây phải làm đêm để kiếm thêm chút tiền cho bốn đứa con nhập trường. Định là tân sinh viên Trường ĐH Nông lâm Huế, sinh năm 1991, là chị thứ hai trong gia đình có sáu người con, nhưng năm nay mới thi năm đầu. Con gái thứ ba chuẩn bị vô năm 2 ĐH Ngoại ngữ Huế.
Riêng Tâm vẫn luôn quyết tâm như chưa hề bị khuyết mất một phần thân. “Em thi được 22 điểm khối C. Từ khi hai chị em Định đậu ĐH, bố Định tuy vui nhưng ít nói hẳn. Khi rèng ở đồng gần hết thì phải đi đồng xa mới có. QUỐC NAM 10 năm, 1. Tối Tâm giúp bà gói bánh, hấp bánh rồi mới học bài. Thương ông bà đã già lại còn phải lam lũ, từ ngày học cấp II Tâm đã biết giúp ông bà quán xuyến việc nhà
Nhà Định nằm khuất sâu trong hẻm dẫn về làng Lâm Xuân. Là nông dân, ruộng được mấy sào, hai vợ chồng ông Ánh chỉ còn biết dựa vào đồng cát bao la cạnh làng. Ngày đi làm, đêm nào không tăng ca thì đem sách ra học. Mừng cháu đậu vào CĐ Sư phạm Quảng Trị, bà ngoại chỉ biết hặm hụi thức khuya dậy sớm hơn để bán thêm từng cái bánh tiêu, từng trái cau, lá trầu. Em lẳng lặng tự đi mua sách cũ về ôn.
Đó là chưa kể con trai thứ năm đang học lớp 12 Trường chuyên Lê Quý Đôn (Đông Hà) và con út đang học lớp 6. Trời ban trưa, cát trắng bỏng rát, hai chị em như vừa đi vừa chạy. Ngày hai buổi hai vợ chồng cùng mấy chị em Định lên đồng cát bứt rèng làm chổi bán. 000 đồng. Em gái thứ tư của Định cũng đậu luôn vào khoa luật thuộc ĐH Huế.
Bác mẹ Định ở nhà cũng chưa kịp chuẩn bị cơm trưa, đang hặm hụi trước hiên nhà ngồi buộc từng nắm rèng thành chổi. Lễ trao học bổng 2013 cho các tân sinh viên và kỷ niệm 10 năm “Tiếp sức đến trường” tỉnh Quảng Trị được tổ chức lúc 20g ngày 24-8-2013 với sự góp mặt ủng hộ của các ca sĩ, nhạc sĩ Vân Khánh, Đông Quân, Thanh Sử, Đình Nguyên, Thanh Ngọc, Vũ Quốc Việt, Thụy Vân, Ngọc Mai.
Bà bán bánh tiêu, bánh ít nên Tâm quán xuyến ắt việc làm bánh ở nhà. Mỗi ngày cả nhà làm được khoảng 40 cái, kiếm khoảng 60. Tính hai đứa ni đậu nữa, tức là năm nay tui phải nuôi cùng lúc bốn đứa học ĐH. Ông Nguyễn Tài Ánh, bố Định, nói Định học khá nhưng phải đi làm bởi bốn em đang đi học. Thương cháu, ông bà ngoại bán hết tài sản trong nhà, cầm luôn sổ đỏ đem cháu ra Hà Nội để cứu mắt cho cháu, nhưng bất lực.
Năm ngoái Tâm cùng bạn đi sinh nhật về. Mẹ Tâm mất khi em vừa ra đời, ba đi theo người đàn bà khác chưa đầy một năm sau đó, Tâm sống cùng ông bà ngoại từ đó đến nay.
Có ngày mấy chị em Định phải đi bộ cả 5-7km để bứt rèng. "Em nghĩ đến mẹ, đến sự lam lũ cưu mang của ông bà suốt chừng ấy năm để quyết đi thi. Định đi làm công nhân, mỗi tháng gửi về phụ giúp gia đình gần 2 triệu đồng. O. Năm 2013, chương trình sẽ trao 205 học bổng trị giá 1,025 tỉ đồng (5 triệu đồng/suất) do CLB Nghĩa tình Quảng Trị, thạc sĩ Đào Thị Hằng (từng nhận học bổng “Tiếp sức đến trường” năm 2004) và các nhà hảo tâm tại tỉnh Quảng Trị ủng hộ.
Chương trình được truyền hình trực tiếp trên VTV Huế. Nay em đậu ĐH, bác mẹ Định cứ vò đầu bứt tai tìm nguồn tiền cho em học bốn năm, cũng như nuôi các em khác đi học.
Cách nhà Định chỉ 20 cây số, tân sinh viên Mai Thị Tâm (ở Tân Định, Cam Thành, Cam Lộ, Quảng Trị) cũng đang cặm cụi làm từng mẻ bánh tiêu, bánh ít, kiếm từng đồng để chuẩn bị nhập học. Mỗi ngày của Tâm luôn kết thúc sau 24g đêm.
“Nhiều khi cũng kiệt quệ, vay nóng vay nguội đủ kiểu, nhưng kệ, cho con học đã rồi tính sau” - bà Thiện, mẹ Định, vẫn lạc quan.
Mỗi cái chổi rèng bán được 1. Đến ngày 30-6 vừa rồi Định mới từ Sài Gòn trở về nhà để đi Huế thi ĐH.
Ngay cả em cũng bất thần” - Định nói. Đến cấp III, Tâm không dám đi học thêm nhiều bởi sợ ông bà thêm nặng nhọc.
