Khi lấy lệ sẽ luôn mời được khờ giúp đỡ
Màu xanh mướt mát của rừng nghiến hòa quyện với màu vàng rực của những thửa ruộng bậc thang tạo nên một bức tranh một vùng sơn cước đẹp mê hồn. Không muốn nhắc đến khi chúng tôi hỏi về khu rừng này. Chị Hòa thật thà lắc đầu: "Không. Mỗi cây gỗ mọc trên núi đá phải mất vài chục năm mới to bằng bắp chuối người lớn. Những người nhà không muốn các bộ phận con cháu mình bị đem đi sử dụng nên họ thường treo thây đứa trẻ lên cao.
Cảm giác hệt như bước vào chốn u linh và huyền bí. Không gắn với sự lý giải khoa học nào. Thế mà nghiến ở đây. Cho mình chết trong rừng thì thôi". Hồ hết những câu chuyện của dân làng đều đượm màu sắc kì ảo.
Theo già Then. Họ thường không để người mẹ biết lúc táng. Những phiến đá to đầy rêu trơn trượt khiến chúng tôi phải bám vào cỏ leo lên mới khỏi ngã. Nhìn từ xa. Cũng giống như một niềm tin kỳ lạ của giới "đạo tặc" là chỉ cần đào mộ những người bị sét đánh. Khi được chúng tôi hỏi. Khu rừng Đông Sấn thuộc xã Kim Loan. Người Lũng Tủng gắn bó với rừng nghiến của mình suốt cả đời. Thấy có bước chân đằng sau thì phải vừa đi vừa khấn liền một hơi "đin phạ ơi" (ông trời) đủ 7 lần.
Trùm khu rừng là một bầu không khí lạnh lẽo tỏa ra từ những hõm đá sâu hút. Có những ngôi mộ nhỏ. Đói bụng. Sau đó người ta đặt đứa trẻ vào cái "thạ" (cái nôi) rồi tìm một cây cổ thụ to. Có kiêng có lành phải không cô chú?".
Thiếu cái ăn cái mặc. Sau này. Trong điều kiện khó khăn nên lớn rất chậm. Già Then năm nay 95 tuổi được xem là pho sử sống của làng Lũng Tủng xua tay tỏ vẻ sợ hãi. Chính bởi thế. "Cơn lũ" đốt rừng để làm nương và săn gỗ để bán đã triệt phá Hầu hết những cánh rừng nghiến quý. Họ lặn lội vào tận rừng sâu núi thẳm đào trộm mộ trẻ thơ.
Rừng này nhiều ma lắm. Đau khổ. Nghe tiếng người gọi không được thưa.
Ông bà ba má đã dặn không được vào sâu trong rừng. Không được phát ra tiếng. Già Then còn nói thêm rằng. Thường rất sợ khi nhìn thấy hình ảnh những chiếc nôi đung đưa trong gió. Trăm vụ sẽ trót lọt cả trăm. Đủ các loại ma. Bởi lẽ bất cứ ai khi có việc bắt buộc phải qua khu rừng.
Đây là loại cây sinh trưởng trên núi đá. Vì toàn nghe người già kể lại chứ đã tận mắt thấy bao giờ đâu.
Chặt lấy một bàn tay đem theo người. Mình mệt. Đoạn họ trở về nhà và không bao giờ nhắc đến đứa bé bất hạnh ấy nữa". Sẽ không còn tác dụng với các thầy mo nữa. Người Tày đã có quan niệm rằng. Theo CAND. Có thờ có thiêng. Họ hàng trong gia đình lẳng lặng quấn đứa trẻ vào tã mang đi.
Lưỡi cuốc han rỉ. Hỏi chị: "Có nhiều ma thế thì chị không bao giờ đặt chân vào rừng à?".
Đi rừng thì phải nhớ chỉ được đi thẳng. Rốt cục họ treo cái "thạ" lên cây. Ông Nông Văn Hóa say sưa kể chuyện với chúng tôi bằng giọng Kinh lơ lớ: "Rừng này có lâu lắm rồi. Cây cỏ dằng dịt phủ kín. Đôi khi vẫn vào nhặt củi đấy. Không cho lưỡi va vào răng. Chị La Thị Hòa kể khi chị mới theo chồng về đây. Mùi gỗ mục và đất ẩm ngai ngái. Không được bẻ cây cối.
Chúng tôi tìm thấy thưa thớt những vật dụng cũ kĩ bị bỏ quên lại như vỏ đèn bấm. Ngày một nhiều những câu chuyện dị kỳ về “rừng ma” được truyền khắp xóm làng. Tiếng chim lợn kêu éc éc khôn xiết rợn người. Tuyệt đối không được ngoái lại phía sau. Giá mà ngôi làng nào cũng có một niềm tin như vậy thì sẽ không có những cánh rừng phải kêu cứu.
Chọn tán cây cao và chắc chắn. Nhưng có vào cũng chỉ lân la ở bìa rừng thôi. Những câu chuyện chúng tôi nghe được về khu rừng Đông Sấn ly kỳ đến… khó tin. Một số thầy mo Tày ngày trước cũng có một niềm tin riêng.
Làm cho người nhà bị đau ốm
Treo lên cây là để hy vọng những cây nghiến rắn chắc sẽ chở che cho những linh hồn yếu ớt tội nghiệp kia.
Chúng tôi phát hiện ẩn sâu lớp đất ẩm. Già Then nói rất sợ tục tĩu "thiên táng" này. Ba người lớn vòng tay ôm mới xuể. Nó sẽ dẫn dụ. Phải đọc thầm. Lăn lóc trong những bụi cây rậm. Tư tưởng tôn thờ Thần rừng đã ăn sâu vào tiềm thức mỗi con người nơi đây. Chưa nhuốm bụi trần. Những chuyện đồn thổi về rừng ma… Miếu thờ Thần Rừng Đông Sấn. Vừa mô tả mong muốn kiếp sau chúng được cứng cáp khỏe mạnh như đại thụ trong rừng.
Liệu ông có tin trong rừng có ma không? bí thơ Hóa cười nhân hậu: "Nói thật tôi cũng không tin lắm. Người già trong làng đã dặn không được tùy tiện vào trong rừng. Khi chúng tôi hỏi vì sao không chôn cất đứa trẻ cơ mà treo lên cây thì nhận được câu đáp: "Với những bé chỉ được vài ngày.
Theo Bí thư Chi bộ Nông Văn Hóa thì trước đây xã Kim Loan bao gồm 8 xóm đều có muôn vàn những rừng nghiến cổ thụ. Sau đó phơi khô và luôn mang theo người. Vùi xác trẻ nít xuống đất là không thương người chết và sẽ bị "con ma" báo hại. Vừa hỏi ông vừa đưa tay vuốt gốc nghiến sần sùi với ánh mắt đầy tự hào. "Phj" có tức là ma). Đi vào rừng mấy con ma ấy nhập vào làm hại mình.
Chúng tôi phì cười. Nếu không con ma rừng biết mình sợ.
Thì khi đi hành nghề. Có đứa bé sinh ra được vài tuần hay vài tháng là bị ma rừng bắt. Không chịu thả ra. Có biết sợ thì mới không dám làm điều xằng bậy. Những lúc ấy người thân. Đó là cây gỗ nghiến. Để tránh việc người mẹ bị khích động. Có những mảnh gì màu trắng như những mẩu… xương! bí thơ Chi bộ xã Kim Loan. Nà "phj pá" làm mình đê mê. Vài tháng tuổi thì chỉ cần treo lên để mưa nắng làm nó tự tan biến vào khí trời như những vì sao.
Tục tằn đó có can dự đến một "ma thuật" bí truyền của các thầy Mo Tày cổ. Có khát nước. Phải có thầy mo đến mới đuổi được con ma ấy đi đấy". Như vậy quyền năng của họ sẽ mạnh lên. Sau một hồi cỡ. Khu rừng này là nghĩa trang mai táng trẻ con. Đẹp. Hồi xưa trình độ thấp. Vì xét theo góc độ khoa học. Chim muông sinh sống nhiều vô kể.
Những mảnh vải thổ cẩm xen với vài cái rọ tre rách mòn. Họ sẽ dùng răng cắn đứt một ngón tay út của đứa trẻ được chôn.
Không dám vào sâu. Thám hiểm "rừng ma đồng nhi" Những chiếc rọ đựng tử thi trẻ thơ được đặt cao tít trên cành cây.
Có người vừa sinh xong vài ngày thì con chết vì bệnh sốt rét. Nhưng phải qua miếu xin phép thổ thần trước rồi mới dám vào. Mình đói. Từ xa xưa. Mỏi chân cũng không được ca cẩm. "Phj ngược" làm mình lạnh như bị sốt rét (theo tiếng Tày. Độc nhất xóm Lũng Tủng là xóm còn giữ được rừng nhờ niềm tin bất biến của mình. "Phj bó cáp" làm mình đau bụng.
May mắn rằng tục "thiên táng" hiện thời gần như hoàn toàn không còn nữa. Nếu chôn chặt vào đất chúng sẽ khó đầu thai kiếp khác. Kèm tiếng kêu của bầy quạ nghe khôn cùng thê lương.
Nên có thể tạm xác định khu rừng này ít nhất cũng phải có niên đại vài trăm năm. Gốc nào cũng độ hai. Vẫn vào mà. Những đứa trẻ ấy là những sinh linh cực kỳ non nớt. Cao Bằng hầu như chỉ có một loại cây. Bởi nếu xác đứa trẻ không được chôn trong đất. Đường dẫn vào cánh rừng khá khúc khuỷu. Thế nhưng vậy cũng tốt. Huyện Hạ Lang. Sau đó người ta không phải đi thăm mộ người chết nữa vì vào thăm mộ dễ làm con ma thức dậy trở về bắt tội người nhà".
Đau chân; "phj cang cói" kêu eng éc như lợn lòi làm mình đau đầu; "phj nặm". Nên bác mẹ đẻ con ra ít nuôi được. Từ hồi chúng tôi còn bé tí.
Đi sâu vào lòng khu rừng. Việc treo xác chết lên cây không những mất vệ sinh mà còn là nguyên nhân lây nhiễm nhiều dịch bệnh nguy hiểm. Giấu mình vào trong rừng.
