Thứ Tư, 31 tháng 7, 2013

Edward Snowden: mới "Quà tặng không được đón mừng"

Ngày 16/7 vừa qua, Snowden đã chính thức xin lánh nạn chính trị nhất thời ở Nga.

Theo pháp luật hiện hành ở Nga, trong vòng 3 tháng tới, Nga sẽ xem xét đơn xin lánh nạn chính trị của Snowden.


Từ đó đến nay, anh chàng này ngụ tại khu vực quá cảnh ở trường bay quốc tế Moscow.

Ngày 16/7 vừa qua, Snowden đã chính thức xin tị nạn chính trị tạm ở Nga. Trước đó, anh ta đã công khai ý định rồi đây sẽ tới Mỹ Latinh, có thể là một trong ba nước Bolivia, Nicaragoa và Venezuela vì cả ba nước này đã tuyên bố sẵn sàng ưng ý cho Snowden tị nạn chính trị. Theo luật pháp hiện hành ở Nga, trong vòng 3 tháng tới, Nga sẽ coi xét đơn xin lánh nạn chính trị của Snowden. Luật pháp Nga cho phép tị nạn chính trị tạm thời trong thời kì một năm và có thể được gia hạn thêm một năm nữa.

Giống như đối với Trung Quốc, anh chàng này đã đem lại cho Nga cơ hội được làm cao với Mỹ, buộc Mỹ phải cậy cục và ưng ý cảm nhận chung của dư luận là Mỹ nói nhưng họ không nghe, Mỹ yêu cầu nhưng họ không đáp ứng. Điều đó liên quan đến sĩ diện, uy danh và vị thế quốc tế của Mỹ. Nhưng Trung Quốc thoát thì Nga lại lâm vao tình thế khó xử là để cho Snowden lánh nạn chính trị thì phải hài lòng quan hệ hiệp tác với Mỹ sẽ bị tổn hại đáng kể. Trước mắt, Nga có thể được lợi nhiều cả về đối nội lẫn đối ngoại, nhưng về lâu dài thì lại không hẳn như vậy. Mỹ không vô khối cách trả nủa Nga, chẳng hạn như hủy bỏ cuộc gặp cấp cao Nga - Mỹ sắp tới. Đích thân Tổng thống Mỹ Barack Obama đã dọa như thế. Vì thế Tổng thống Nga Vladimir Putin mới coi Edward Snowden là "món quà tặng không được đón mừng". Một mai, Nga sẽ cho Snowden tị nạn chính trị trợ thì, nhưng vững chắc sẽ tìm cách và không để lỡ cơ hội đẩy Snowden đi nơi khác. Nga vẫn có thể đáp ứng yêu cầu của Mỹ dẫn độ Snowden về Mỹ, nhưng sẽ phải bằng lòng những tác động hết sức nguy hại về nhiều bình diện.

Vụ việc này phản ánh nhiều nét đặc thù của quan hệ giữa các nhà nước trong thế giới hiện tại.

Quơ những diễn biến đến nay của vụ việc này đề đạt nhiều nét đặc thù của quan hệ giữa các nhà nước trong thế giới ngày nay. Những tiết lộ của Edward Snowden đã gây hiềm nghi và rạn vỡ trong quan hệ giữa Mỹ với các đồng minh trong Nato và đối tác trong EU. Về bình diện này, các đồng minh và đối tác kia chẳng thể không đắng cay nhận ra rằng Mỹ coi họ không khác gì đối thủ trong thời chiến tranh lạnh. Như thế không thể có được mối quan hệ đồng minh và đối tác thực sự tin tưởng.#. Việc làm của NSA mà Edward Snowden đã tiết lậu cũng như việc mấy nước ở Châu Âu buộc chuyên cơ chở tổng thống Bolivia Evo Morales trên đường từ Moscow về nước phải dừng lại ở Vienna (Áo) là chứng cứ về chủ ý bất chấp và vi phạm pháp luật quốc tế cũng như thông lệ ngoại giao trên thế giới.

Qua đó cũng còn có thể thấy những nhà nước Châu Âu này trong bản chất lệ thuộc vào Mỹ như thế nào. Vụ việc này phủ bóng xuống mối quan hệ không chỉ giữa Mỹ với Nga và Trung Quốc, mà còn cả giữa Mỹ và Phương Tây với các nước ở khu vực Mỹ Latinh. Rất nhiều mối quan hệ quốc tế bị tác động mạnh mẽ và không còn cứ tiếp kiến như trước được nữa.

Đồng thời, vấn đề bảo vệ thông báo và dữ liệu cũng như an ninh mạng truyền tin trở thành nổi cộm và cần thiết hơn bao giờ hết. Nó được đặt ra từ nay trong mối quan hệ hiệp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, tài chính và tiền tệ đối với tất thảy các nhà nước trên thế giới với đối tác bên ngoài và do đó tác động trực tiếp đến môi trường kinh tế đối ngoại của các quốc gia và môi trường kinh doanh chung của các DN. Nga và Mỹ rồi đây cũng sẽ tìm ra cách dàn xếp ổn thỏa vụ việc này. Những nhận thức và bài học có thể rút ra được từ vụ việc này rất hữu ích đối với sờ soạng các nước trên thế giới.

Hoàng Mai

Email Print

Mỹ Latinh, Nga, Trung Quốc, Edward Snowden, mối quan hệ, ảnh hưởng, chính trị